Cursuslocatie:
Daam Fockemalaan 22
3818 KG Amersfoort

Blog

Contact:
Post- en bezoekadres:
Klooster Onze Lieve Vrouw Ter Eem
Daam Fockemalaan 22
(brievenbus 24)
3818 KG Amersfoort
Tel: 033 - 208 7878
info@restauratiecentrum.nl

Algemene voorwaarden

“Restauratiebestek tilt dialoog over ingrepen monument naar hoger niveau”

Sinds 2017 wordt de cursus Toepassen van het restauratiebestek gegeven, die is ontwikkeld door docenten, Stefan van Katier (Kabu BV)  en Volker Vlaming (Vlaming Erfgoed). Docent Stefan Katier en cursist Frans Goud van Lakerveld Ingenieurs en Architectuurbureau blikken terug op de cursisdag.

Het restauratiebestek is het resultaat van samenwerking tussen de Rijksdienst voor het Cultureel erfgoed, stichting Erkende Restauratiekwaliteit Monumentenzorg, de VAWR en STABU. “Het verschil tussen een gewoon bestek en een restauratiebestek is dat het restauratiebestek een bestaand werk beschrijft. Dat vereist naast een omschrijving van het resultaat dat wordt beoogd, ook een omschrijving hoe je met het bestaande werk om gaat. Tot nu toe gaven verschillende partijen een eigen draai aan de omschrijving van het werk maar met het restauratiebestek worden omschrijvingen meer gestandaardiseerd o.b.v. van de juiste achterliggende kennisbronnen, te weten de uitvoeringsrichtlijnen. Dat biedt meer duidelijkheid”, vertelt docent Stefan Katier.

Kennisborging

In de cursus is veel aandacht besteed aan de kennisborging vanuit de sector. Het restauratiebestek biedt een goed handvat om op basis van wat is vastgelegd, goede afspraken te maken. Het restauratiebestek is primair bedoeld als een overeenkomst tussen de opdrachtgever en de uitvoerders. “Het is goed dat er meer duidelijkheid komt en dat de dialooog naar een hoger niveau getild kan worden. In plaats van discussie over de interpretatie van specificaties (‘wat bedoel je nou?’), kan het gesprek gaan over de best mogelijke ingreep voor het monument. De specificaties zijn in het restauratiebestek namelijk een verlengstuk van de uitvoeringsrichtlijnen van de stichting ERM. De uitvoeringsrichtlijnen sturen dus de discussie” verduidelijkt Katier.

Afwegingen maken mét of zonder

Katier geeft twee scenario’s: “Met het restauratiebestek kun je een dialoog aangaan over: 'de optimale restauratiecategorie voor een onderdeel vanuit de invalshoek opdrachtgeverschap en uitvoeringsexpertise.' Bijvoorbeeld: Is kopiëren of imiteren de beste ingreep voor een bepaald onderdeel? Het uitgangspunt in het bestek was imiteren, echter na een technische opname in het werk blijkt kopiëren toch een aantal voordelen te hebben.
Zonder het restauratiebestek loop je het risico (en dat gebeurt vaak) dat je in discussie raakt over: 'de interpretatie van een niet eenduidige specificatie alvorens tot een oplossing te komen.' De vraag rijst bijvoorbeeld ‘hoe moeten we omgaan met ‘voorzichtig’ herstellen van een onderdeel?’ Helaas voor het onderdeel wordt dan vaak gerekend met de snelste en goedkoopste oplossing. “

Behoefte aan professionaliseren

De meeste vragen van de cursisten hadden betrekking op het gebruik van het restauratiebestek in de praktijk. Katier ziet een grote behoefte bij adviseurs , architecten maar ook medewerkers van gemeenten om op dit punt te professionaliseren: “Het opstellen van een restauratiebestek vereist veel vakkennis en wordt in de praktijk als moeilijk ervaren. Contractvorming is in de restauratie sowieso al gecompliceerd. Het restauratiebestek gaat zeker helpen om betere contracten op te stellen, het werkt efficiënter, het biedt geheugensteun bij het maken van keuzes vanuit de uitvoeringsrichtlijnen. Er moeten trouwens nog steeds keuzes gemaakt worden door de opdrachtgever en architect of adviseur. Voor de uitvoerende partijen is de winst dat de bestekken veel eenduidiger en herkenbaarder worden. Daardoor kunnen uitvoerende partijen veel beter anticiperen op vraagstukken van opdrachtgevers.”

Handig: uitvoeringsrichtlijnen van toepassing verklaren

Frans Goud is werkvoorbereider/bestekschrijver bij Lakerveld Ingenieurs- en Architectuurbureau. Hij heeft al regelmatig gewerkt met het restauratiebestek, maar hij wilde graag zijn kennis verdiepen en meer leren over het gebruik en het toepassen van het restauratiebestek. In zijn werk stelt hij regelmatig bestekken op voor o.a. nieuwbouw en verbouwingen van scholen, woningen bedrijfspanden, maar ook voor restauratieprojecten. Daarbij heeft hij vaak te maken met het opstellen van Periodieke Instandhoudingsplannen (PIP), waarmee eigenaren subsidie kunnen aanvragen bij de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed voor het onderhoud aan hun monument. De bestekposten maakt hij via het restauratiebestek, dat uitermate geschikt is vanwege de invulling van de uitvoeringsrichtlijnen. “We weten best veel maar niet alles natuurlijk. In het restauratiebestek hoef je alleen de juiste restauratiecategorie op te zoeken en dan geeft het restauratiebestek een fijne voorzet waar je op moet letten. Je kunt in de bestekspost gelijk aanvinken welke uitvoeringsrichtlijn je van toepassing verklaart op de bestekspost”, licht hij zijn ervaring toe.

“Docenten zijn mannen uit de praktijk”

De gemengde samenstelling van de groep was voor Goud een meerwaarde bij het volgen van de cursus: “Ik heb veel geleerd van de praktijkvoorbeelden van de andere cursisten. In onze groep zaten mensen van adviesbureaus, architectenbureaus en van een gemeente. Mooi om te horen wat hun ervaringen met het bestek zijn.” De cursus is Goud goed bevallen: “Ik werk graag met het restauratiebestek en ik wacht met smart op de uitbreidingen op het gebied van stukadoorswerk en schilderwerk.”
Last but not least heeft Goud een compliment voor de docenten Katier en Vlaming: “De docenten waren heel goed, ze hadden niet alleen een theoretisch verhaal. Je kan merken dat het mannen uit de praktijk zijn. Ze snappen de problemen waar je tegen aan loopt.”

Voor meer informatie en aanmelden: www.restauratiecentrum.nl